Belgische bedrijven, inclusief filialen van multinationals, hebben 221 miljard euro uitstaan bij belastingparadijzen.

De cijfers zijn afkomstig van de federale overheidsdienst (FOD) Financiën en werden opgevraagd door de krant Le Soir. Bedrijven die een rekening hebben in landen die vermeld staan op de officiële lijst van belastingparadijzen, zijn verplicht dat te openbaren in hun fiscale aangifte. Financiën kreeg afgelopen jaar meldingen van 853 bedrijven die zegden samen 221 miljard euro te hebben uitstaan in belastingparadijzen.

Bedrijven zijn verplicht om te melden vanaf een bedrag van 100.000 euro. De vijf populairste bestemmingen zijn de Kaaimaneilanden, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein, Bermuda en Jersey.

Mijn bedenking is, moeten we een – of een + voor deze 221.000.000.000 plaatsen? Is het een positief of een negatief saldo?

We horen steeds dezelfde mantra weerklinken uit de monden van politici. ‘Er is geen geld’. ‘Er is geen alternatief’. Dit met betrekking tot de begroting waarin de besparingswoede verhaald wordt op de klassieke posten zoals gezondheidszorg, ontwikkelingssamenwerking, cultuur en milieu. Overheidsdiensten slanken af, subsidies worden stopgezet.

Dit duizelingwekkend bedrag berteft meerwaarde, gecreëerd door privébedrijven.

Meerwaarde. Als ik het woord meerwaarde hoor, heeft het niks dan positieve connotaties. Maar meerwaarde kan verworden tot ‘bederf’, zoals voedseloverschotten die bederven. Wat als ‘meerwaarde’ enkel dient tot het verder spekken van astronomische kapitalen? Wat als meerwaarde op slapende rekeningen terecht komt in diverse belastingparadijzen?

Is het fair? Is het fair om zulke kapitalen niet te injecteren in maatschappelijke projecten? De tekorten die er zijn, o.a. in de gezondheidszorg, zouden snel opgevuld kunnen worden. Het Fairisme stelt dat meerwaarde, gegenereerd door bedrijven, niet ten koste mag gaan van werkomstandigheden, milieu of gezondheid. De meerwaarde, dient mens en maatschappij, niet de financiële elite.

Het economisch bestel, vandaag, beoogt winstgroei. De winstmarges moeten telkens omhoog, onder druk van aandeelhouders en beleggers, die vaak geen betrokkenheid meer hebben met het bedrijf zelf.

Ook filantropie, vaak bedreven door vermogende mensen biedt geen oplossingen, het is boter aan de galg. Structureel verandert er niks. Om mensen uit de armoede te halen, bijvoorbeeld, is het bedelen van voedselpakketten slechts een tijdelijke en minimale oplossing van het probleem. Structureel en fundamenteel moet er een bovengrens bestaan voor vermogens en een ondergrens wat inkomen betreft. Op een manier dat excessen verdwijnen. Verschillen mogen er zijn, maar ze moeten redelijk blijven. Deze accumulaties van kapitaal overstijgen de redelijkheid en zijn aanvaardbaar noch verdedigbaar.

€221.000.000.000

Beeld je in dat dit een positief saldo wordt. Hoeveel moois valt daarmee niet te verwezenlijken?

Door Juryt Schoovaerts, naar aanleiding van het artikel uit De Standaard van 14/8/2018, ‘Ongeveer 221 miljard versluisd van België naar belastingparadijzen in 2016’.